23 Haziran 2025

Sebebini uzmanlara sorduk: Neden bu görüntü

ile Maksut Balmuk

Üniversite sınavının ardından öğrenciler, stresli geçen dönemin sonuçlarını bekleyedursun, sınava geç kalan adaylar ve sınavın sebep olduğu stres hâlâ tartışılıyor. Eğitimci Maksut Balmuk ile psikolog ve eğitim koçu Oğuzhan Acar konuyu Odatv’ye değerlendirdi.

Üniversite sınavı her yıl milyonlarca gencin adeta kaderini belirliyor. Bununla beraber, her yıl olduğu gibi bu yıl da sınava türlü sebepler dolayısıyla geç kalan öğrencilerin görüntüleri basında geniş yer aldı. Türkiye’nin dört bir yanında kimi genç kimliğini unuttu kimi genç yaşanan trafik nedeniyle geç kaldı kimi genç ise sınav kılavuzunda yer alan takı yönetmeliği nedeniyle küpelerini çıkaramadığı için sınava giremedi. Öğrencilerin aylarca çalışıp iki güne yayılan bir sınava girmeleri başlı başına stres teşkil ederken sınav salonuna bir dakika dahi geç kalmak, öğrencilerin sınava girmelerini engelliyor.

“OKUSAM NE OLACAK” ALGISI

Odatv’ye konuşan eğitimci Maksut Balmuk, bu durumu “sınava girecek öğrenci sayısının fazla olması ve meslek seçiminde bölümlerin artık kısıtlı olması” gibi gerekçelere bağlıyor. Bu durumun, gençlerin vurdumduymazlığından kaynaklanmadığını belirten Balmuk, gençler arasında var olan “Okusam ne olacak? Okuyanlar işsiz ya da asgari ücrete çalışıyor, çalışmadan para kazananlar var” yönündeki algıların gittikçe arttığına dikkat çekti.

Küpesini çıkaramadığı için sınava alınmayan genci örnek gösteren Balmuk, “O psikolojik baskı dahi o gencin başarısız olması için yeterli” dedi. Geçmiş yıllarda ÖSYM sorularının sızdırılmasının ardından yeterli önlemler alınmadığını belirten Balmuk şu sözleri kaydetti:

“Tedbir alması gerekenler tedbiri adaylarda arıyorlar. Gençler sanki sınava girmiyor, yüksek güvenlikli istihbari içerikli bir alana ya da kozmik odaya giriyorlar. Kozmik odaya girişte dahi bu denli tedbir alınmamıştır bence”

ÖĞRETMENLER DE MAĞDUR

Öğrencilerle beraber öğretmenlerin de bu tarz muameleye maruz kaldığını ifade eden Balmuk, öğretmenlerin sınav görevinden kaçar duruma geldiğini belirtti. Maksut Balmuk, sınav ücretlerinin de yaşanılan streste önemli olduğunu; bunun, 2024 yılı ile kıyaslandığında sınava giren aday sayısının 500 bin azalmasında rol oynadığını söyledi.

GEÇ KALAN ÖĞRENCİYİ HABERLEŞTİRMENİN SONUÇLARI AĞIR OLABİLİR

Odatv’ye konuşan psikolog ve eğitim koçu Oğuzhan Acar da sınav stresinin ana faktör olduğunu vurguluyor. Sürecin uzun olmasının, yorgunluk ve kaygıyı öğrencinin omuzlarına yüklediğini belirten Acar, öğrenciler arasında son dönemde yaygınlaşan “overthink” (aşırı düşünme) kavramına dikkat çekiyor.

Acar, habercilikte kullanılan dilin ve görsel unsurların da öğrencilerin üzerinde olumsuz etki bıraktığını vurguluyor. Özellikle vatandaş gazeteciliğinin daha da yaygınlaşmasıyla birlikte, sınava geç gelen öğrencilerin gazeteci olmayan bireyler tarafından telefonla kayıt altına alınması ve yaşadıkları durumun haberleştirilmesi yaşadıkları psikolojik tahribatı katbekat daha zorlu hâle getiriyor:

“Bir öğrenci geç kaldığında o gün tüm ülke gündemini meşgul edebilir, kendini yıllar boyunca sosyal medyada görebilir. Tüm bu kaygıları yaşamamak ve sınava geç kalmamak için sınav yönergelerini okumak, sınav yerini mutlaka önceden görmek ve sınav sabahı aksilik çıkma ihtimalini göz önüne alarak daha erken çıkmak gerek”

Maksut Balmuk

Öğretmen, Yazar

Kaynak: OdaTV