AYM, hangi maddeleri görüştü?

Anayasa Mahkemesi (AYM) kararı duyulur duyulmaz bir çok soru gelmektedir. Ve kamuoyunda Dershaneler yasası olarak bilinen, aslında gerçek adı “6528 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un tamamının iptal edildiği algısı vardır.

Anayasa mahkemesi bu kanunu tümden iptal etmiş değildir. Bu kanun adından da anlaşılacağı üzere torba kanundur. İçerisinde;

– 8/4/1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanununun bazı hükümleri

– 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun bazı hükümleri (Aday öğretmenlik….)

– 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun bazı hükümleri

– 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun bazı hükümleri… (Okulların şahıs yada şirketlere devri…. )

– 08/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun bazı hükümleri (Dershaneler ağırlıklı…)

– 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin bazı hükümleri

– Yeni genel müdürlükler düzenlenip kurulması,

– Müfettişlerle ilgili hükümleri

-Okul müdürü ve müdür başyardımcısı/yardımcısı hükümleri

-Merkez teşkilatındaki yöneticiler

– Harcırah kanunu

– 4357 sayılı kanun,

– 1702 sayılı kanun

….

Yani bu torba kanunla bir çok kanun değiştirilmiştir.

Anayasa mahkemesi kendisine gelen davada iptali istenen maddelerin bazılarını görüşmüştür.

Anayasa Mahkemesi bu Genel Kurulda 6528 sayılı yasanın iptali istenen aşağıdaki maddelerini gündemine almıştır.

AYM’nin hangi maddeleri iptal ettiğini hangileri için yeni düzenleme için süre verdiğini bilmiyoruz.

Bu nedenle okul müdürleri geri dönerler mi dönmezler mi diye yorum yapmak için erkendir.

Bazı okurlarımız da bu kanunda “Aday öğretmenlikte getirilen sözlü sınav da vardı, o da iptal oldu mu?” diye sormaktadırlar.

Yukarıdaki gündem maddelerinden de görüldüğü üzere bu konu bu genel kurulun maddeleri arasında yoktur.

Kararlara göre eski mevzuat mı geçerli olacak?

Gelen bir başka soru da iptal olan maddelerle ilgili uygulamanın nasıl olacağı noktasındadır. Kanun maddesi iptal olduğunda ondan önce geçerli olan madde geri gelmez. Boşluk oluşur ve boşluğun kanunla (TBMM tarafından) doldurulması gerekir.

Dün neler görüşüldü:

Dün görüşülen maddelerin büyük bir bölümü Dershanelerin kapatılması, Özel Okula dönüştürülmesii, okul/kurum yöneticileri ile bakanlık merkez ve taşra teşkilatı yöneticilerinin görevden alınmalarına ilişkin hükümler idi.

Bu yazımızda personelle ilgili maddelere bakacak olursak;

NOT:

Siyahlar: dün görüşülen hüküm…

Kırmızılar: kanundaki şekli

Maviler: Yorumumuz… (ihtiyaç duyduğumuz bazı maddelere yorum yaptık)

E- 21. maddesiyle, 25.8.2011 tarihli ve 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 31. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın “…ile Bakanlıkta daire başkanı ve üzeri görevlerde fiilen bulunmuş olanların yurt dışı teşkilatında sürekli görevle atanmalarında hizmet süresi ve…” bölümünün,

(3) Ancak, ikinci fıkrada belirtilen dillerin resmi dil olarak konuşulduğu ülkelerde, Yükseköğretim Kurulunca denkliği kabul edilen lisans, yüksek lisans veya doktora eğitimini tamamlayanlar; resmi dili Türkçe ve lehçesi olan ülkelere görevlendirilecekler ile Bakanlıkta daire başkanı ve üzeri görevlerde fiilen bulunmuş olanların yurt dışı teşkilatında sürekli görevle atanmalarında hizmet süresi ve yabancı dil şartı aranmaz.

F- 22. maddesiyle değiştirilen 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinin (8) numaralı fıkrasının,

(8) Okul ve Kurum Müdürleri, İl Milli Eğitim Müdürünün teklifi üzerine, Müdür Başyardımcısı ve Yardımcıları ise Okul veya Kurum Müdürünün inhası ve İl Milli Eğitim Müdürünün teklifi üzerine Vali tarafından dört yıllığına görevlendirilir. Bu görevlendirmelerin süre tamamlanmadan sonlandırılması, süresi dolanların yeniden görevlendirilmesi ile bu fıkranın uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Bu fıkra kapsamındaki görevlendirmeler özlük hakları, atama ve terfi yönünden kazanılmış hak doğurmaz.”

Yorum: Bu fıkra Okul/kurum müdür ya da müdür yardımcılarının nasıl atanacağını düzenlemektedir. Eğer bu madde iptal olursa yönetici atama sistemi tümden değiştirilmesi gerekir. Burada 4 yıl ibaresi de iptal olabilir o zaman da bu süre ile ilgili sorun çıkar. Sadece süre iptal olursa oluşacak boşluğa göre süresiz diye yorum da yapılabilir.

G- 25. maddesiyle 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 10. maddenin;

1- (3) numaralı fıkrasının,

(3) Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında Talim ve Terbiye Kurulu Üyesi, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, İnşaat ve Emlak Grup Başkanı ve Grup Başkanı kadrolarında bulunanlar ile Bakanlık taşra teşkilatında İl Müdürü, İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı ve İlçe Milli Eğitim Müdürü kadrolarında bulunanların görevleri bu maddenin yayımı tarihinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın sona erer. Bunlardan Talim ve Terbiye Kurulu Üyesi, Müsteşar Yardımcısı ve Genel Müdür kadrolarında bulunanlar ekli (3) sayılı liste ile ihdas edilen Bakanlık Müşaviri kadrolarına, Grup Başkanı ve İl Müdürü kadrolarında bulunanlar ekli (3) sayılı liste ile ihdas edilen Grup Başkanı ve İl Müdürü kadrolarına, diğerleri ile geçici 3 üncü maddeye istinaden şahsa bağlı Şube Müdürü kadrolarında bulunanlar ise ekli (3) sayılı liste ile ihdas edilen Eğitim Uzmanı kadrolarına, halen bulundukları kadro dereceleriyle hiçbir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılır. Ekli (3) sayılı liste ile ihdas edilen kadroların herhangi bir sebeple boşalması halinde bu kadrolar hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.

Yorum: Bu madde ile bakanlık merkez teşkilatında Müsteşar hariç herkes görevden alınmakta ve yeni atanacakları görevler belirlenmektedir. Bu kişilerin mali hakları korunmakta ve pasif görevlere hatta görevsizliklere çekilerek tabir yerindeyse her biri bankamatik memur yapılmaktadırlar.

Taşra teşkilatında da; İl/İlçe Milli Eğitim Müdürü, İl Milli Eğitim Müdür yardımcılarının tamamı görevden alınmakta onlar da bankamatik memur yapılmaktadır.

2- (7) numaralı fıkrasının;

a- Birinci cümlesinde yer alan “…Milli Eğitim Başdenetçisi, Milli Eğitim Denetçisi ve …” ibaresi ile “…Milli Eğitim Denetçi Yardımcısı ve…” ibaresinin,

b- İkinci cümlesinde yer alan “…Milli Eğitim Başdenetçisi, Milli Eğitim Denetçisi,…” ibaresi ile “…Milli Eğitim Denetçi Yardımcısı ve…” ibaresinin,

c- Üçüncü cümlesinde yer alan “(Milli Eğitim Denetçi Yardımcılığından Maarif Müfettişliği kadrolarına atananlar dahil)” ibaresinin,

Yorum: Bu değişiklikle Milli Eğitim Denetmenliği Maarif Müfettişliğine dönüşürken eski adıyla bakanlık müfettişleri de maarif müfettişi yapılıyor.

3- 3- (8) numaralı fıkrasının,

(8) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla halen Okul ve Kurum Müdürü, Müdür Başyardımcısı ve Yardımcısı olarak görev yapanlardan görev süresi dört yıl ve daha fazla olanların görevi, 2013-2014 ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona erer. Görev süreleri dört yıldan daha az olanların görevi ise bu sürenin tamamlanmasını takip eden ilk ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona erer.

Yorum: Bu fıkra ile okul/kurum müdürü, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarından 4 yıl çalışmış olanların görevlerine son veriliyor. Bu madde iptal olursa 4yılını dolduran yöneticilerin görevlerine son vermenin hukuksuzluğu Anayasa mahkemesi tarafından tescillenmiş olacaktır.

H- 26. maddesinin (d) bendinin,

d) 40 ıncı maddesinin başlığında yer alan “ve Denetçi” ibaresi ile birinci fıkrasında yer alan “ile Milli Eğitim Denetçileri ve Denetçi Yardımcıları” ibaresi ile maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları,

I- 27. maddesinin;

1-(3) numaralı fıkrasının “Milli Eğitim Denetçileri ve Milli Eğitim Denetçi Yardımcıları ile…” ibaresinin,

(3) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasında yer alan “Milli Eğitim Denetçileri ve Milli Eğitim Denetçi Yardımcıları ile İl Eğitim Denetmenleri ve İl Eğitim Denetmen Yardımcıları” ibaresi “Maarif Müfettişleri ve Maarif Müfettiş Yardımcıları” şeklinde değiştirilmiştir.

2- (5) numaralı fıkrasının;

a- (a) bendinin “aynı bentte yer alan ‘ve Milli Eğitim Denetçi Yardımcıları’ ve ‘Milli Eğitim Denetçiliğine” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.” bölümünün,

b- (b) bendinin “…(g) bendinde yer alan ‘Milli Eğitim Denetçi ve Denetçi Yardımcıları,’ ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve…” bölümünün,

(5) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun,

a) 36 ncı maddesinin “ORTAK HÜKÜMLER” bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde yer alan “İl Eğitim Denetmen Yardımcıları” ibaresi “Maarif Müfettiş Yardımcıları” şeklinde ve “İl Eğitim Denetmenliğine” ibaresi “Maarif Müfettişliğine” şeklinde değiştirilmiş, aynı bentte yer alan “ve Milli Eğitim Denetçi Yardımcıları” ve “ve Milli Eğitim Denetçiliğine” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.

b) 152 nci maddesinin “II- Tazminatlar” kısmının “A- ÖZEL HİZMET TAZMİNATI” bölümünün (g) bendinde yer alan “Milli Eğitim Denetçi ve Denetçi Yardımcıları,” ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve (h) bendinde yer alan “İl Eğitim Denetmenleri” ibaresi “Maarif Müfettişleri” şeklinde değiştirilmiştir.

3- (7) numaralı fıkrasının, iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi istemi.

(7) 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki cetvellerin Milli Eğitim Bakanlığına ait bölümünde yer alan “Baş Denetçi”, “Denetçi” ve “Denetçi Yardımcısı” unvanlı boş ve dolu kadrolar iptal edilmiş ve anılan cetvelden çıkarılmıştır.

Anayasa Mahkemesi İç Tüzüğünün;

“Kararların yazılması ve yayımlanması

MADDE 58- (1) Kararlar, Mahkemenin amblemini taşıyan kağıtların bir yüzüne yazılır ve her sahifesi Mahkemenin mührüyle damgalanır.

(2) İptal ve itiraz başvurularında esasa ilişkin olarak verilen gerekçeli kararlar Resmi Gazete’de yayımlanır. Diğer kararların hangilerinin Resmi Gazete’de yayımlanacağına Başkanlıkça karar verilir. Resmi Gazete’de yayımlanacak kararların örnekleri, Başkanın ve yargısal işlerden sorumlu Genel Sekreter yardımcısının imzasını taşır.

(3) Bu şekilde hazırlanmış olan karar örnekleri, Başbakanlığın ilgili birimine imza karşılığında verilir ve Resmi Gazete’nin ilk çıkacak sayısında bölünmeksizin yayımlanır.”

Kararın kısa sürede (bu gece olabilir) Resmi Gazetede yayımlanmasını bekliyoruz.

Konuşmak için erkendir. Çıkacak karara göre yorum yapmak gerekir.

Maksut BALMUK